Thực trạng ATTP trong sản xuất trồng trọt tại Thanh Hóa.
Đảm bảo an toàn thực phẩm trong sản xuất trồng trọt giúp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, nâng cao uy tín và giá trị nông sản Thanh Hóa. Đây là yếu tố quan trọng để mở rộng thị trường, thúc đẩy sản xuất bền vững và tham gia chuỗi cung ứng chất lượng cao.
Các quy định về An toàn thực phẩm (ATTP) giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong toàn bộ chuỗi giá trị nông sản, nhằm đảm bảo sản phẩm cung cấp cho thị trường an toàn, không gây hại đến sức khỏe cộng đồng.
Trước hết, quy định ATTP giúp kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng thuốc BVTV, phân bón, hóa chất, bảo quản và phụ gia, hạn chế tối đa tồn dư vượt ngưỡng cho phép.
Thứ hai, ATTP tạo nền tảng cho việc truy xuất nguồn gốc minh bạch, từ vùng trồng – thu hoạch – sơ chế đóng gói, giúp nâng cao uy tín và niềm tin của người tiêu dùng trong nước và quốc tế.
Thứ ba, việc tuân thủ các quy định này là điều kiện bắt buộc khi xuất khẩu, giúp nông sản Việt Nam đáp ứng yêu cầu các thị trường khó tính như EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc,….
Cuối cùng, quy định ATTP góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành nông nghiệp, giảm rủi ro về cảnh báo, trả hàng, đồng thời thúc đẩy phát triển sản xuất theo hướng hiện đại, bền vững và an toàn.
– Thực trạng ATTP trong sản xuất trồng trọt tại Thanh Hóa: Trong những năm gần đây, công tác đảm bảo ATTP trong sản xuất trồng trọt trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã có nhiều chuyển biến tích cực (như: Tỉnh đã quy hoạch và phát triển nhiều vùng sản xuất tập trung áp dụng quy trình VietGAP, hữu cơ, sản xuất theo hướng an toàn, như các vùng trồng rau màu, cây ăn quả,… Công tác kiểm tra, giám sát sử dụng thuốc BVTV được tăng cường; tỷ lệ cơ sở sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp vi phạm có xu hướng giảm qua các năm; Nhiều sản phẩm trồng trọt đã được cấp mã số vùng trồng, đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Nhận thức của nông dân về sản xuất an toàn được cải thiện, đặc biệt trong các vùng có liên kết với doanh nghiệp).
Tuy nhiên vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn, thách thức (như: Quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, khiến việc áp dụng quy trình kỹ thuật và giám sát ATTP gặp khó khăn. Việc sử dụng thuốc BVTV vẫn còn một số trường hợp chưa đúng kỹ thuật, chưa tuân thủ thời gian cách ly, gây nguy cơ mất ATTP. Ghi chép nhật ký sản xuất ở nhiều nơi còn mang tính hình thức, không đảm bảo tính minh bạch để truy xuất nguồn gốc. Cơ sở sơ chế, bảo quản ở nhiều vùng chưa được đầu tư bài bản, điều kiện vệ sinh hạn chế, dây chuyền phân loại, rửa, làm sạch còn thô sơ nên chất lượng nông sản không đồng đều. Chuỗi bảo quản lạnh còn thiếu dẫn tới tỷ lệ tổn thất sau thu hoạch cao và khó đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường xuất khẩu. Công tác kiểm tra, giám sát ATTP của cơ quan quản lý đã có cố gắng nhưng chưa thực sự thường xuyên, chưa gắn với truy xuất nguồn gốc và duy trì mã số vùng trồng. Bên cạnh đó, năng lực xét nghiệm dư lượng thuốc BVTV và giám sát sinh vật gây hại của địa phương còn hạn chế).
– Hệ thống các văn bản quy định về ATTP: Luật An toàn thực phẩm số 55/2010/QH12 (được sữa đổi tại Luật số 28/2018/QH14 ngày 15/6/2018 sữa đổi bổ sung một số điều của 11 luật có liên quan đến quy hoạch); Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ ngày 02/02/2018 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm; Nghị định 115/2018/NĐ-CP ngày 04/9/2018 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về ATTP (được sữa đổi bổ sung tại Nghị định 124/2021/NĐ-CP ngày 28/12/2021 của Chính phủ); Thông tư số 17/2021/TT-BNNPTNT ngày 20/12/2021 của Bộ Nông nghiệp và PTNT quy định về truy xuất nguồn gốc, thu hồi và xử lý thực phẩm không bảo đảm an toàn thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nông nghiệp và PTNT; Thông tư số 44/2018/TT-BNNPTNT ngày 28/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT quy định Kiểm tra nhà nước về ATTP đối với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu;
Ngoài ra có các văn bản: Chỉ thị số 17/CT-TTg ngày 13/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ tiếp tục tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trong tình hình mới; Chỉ thị số 13/CT-UBND ngày 29/3/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa về việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và công khai vi phạm trong sản xuất, kinh doanh vật tư nông nghiệp, an toàn thực phẩm nông lâm, thủy sản trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; Chỉ thị số 25/CT-UBND ngày 06/9/2016 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về việc tăng cường trách nhiệm quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; Quyết định số 18/2019/QĐ-UBND ngày 25/6/2019 của UBND tỉnh về ban hành quy định phân công, phân cấp quản lý về ATTP trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
Văn bản Bộ Nông nghiệp và Môi trường mới phân quyền cho Chủ tịch UBND tỉnh về thực hiện công tác ATTP:
Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT ngày 19/6/2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật phân cấp cho chủ tịch UBND tỉnh (trong đó: tại Điều 24- Bộ NN&MT phân cấp cho CT UBND tỉnh thực hiện Kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu quy định tại Điều 3 Thông tư số 44/2018/TT-BNNPTNT ngày 28 tháng 12 năm 2018 kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu).
– Yêu cầu ATTP trong thời gian tới: Trong thời gian tới, yêu cầu về an toàn thực phẩm đối với nông sản phẩm của tỉnh Thanh Hóa sẽ ngày càng khắt khe hơn nhằm đáp ứng thị trường trong nước và xuất khẩu. Các vùng trồng phải tuân thủ nghiêm quy trình sử dụng vật tư nông nghiệp, đặc biệt là thuốc BVTV, bảo đảm đúng liều lượng, đúng thời gian cách ly và ghi chép nhật ký sản xuất đầy đủ, minh bạch. Cơ sở sơ chế – đóng gói cần được chuẩn hóa theo quy định, bảo đảm vệ sinh, có khu vực xử lý, phân loại, rửa và bao gói đạt chuẩn, đồng thời áp dụng truy xuất nguồn gốc điện tử. Công tác giám sát dư lượng thuốc BVTV, sinh vật gây hại và nguy cơ ô nhiễm chéo phải được tăng cường thường xuyên, gắn với duy trì mã số vùng trồng và mã cơ sở đóng gói. Bên cạnh đó, các HTX và doanh nghiệp cần chủ động liên kết tiêu thụ, áp dụng quy trình VietGAP/GlobalGAP hoặc tương đương để đáp ứng yêu cầu của thị trường khó tính. Đây là cơ sở quan trọng để nâng cao uy tín nông sản Thanh Hóa và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng./.
Nguồn: Trạm KDTV nội địa